|
اعلام طرح تحول اقتصادی از سوی دولت با استقبال اغلب کارشناسان اقتصادی همراه شده است. این کارشناسان اجرای این طرح را که جزء مأموریت های همه برنامه های پنجساله قبلی نیز بوده است، از آرزوهای خود دانسته اند و این شاید جزء معدود برنامه های دولت نهم باشد که حتی راستگرایان اقتصادی نیز از آن دفاع می کنند.
در این زمینه دکتر جمشید پژویان عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی معتقد است آنچه از آن به عنوان سیاست های جدید دولت یاد می شود و به وسیله رئیس محترم جمهوری بیان شده است، یک سری فعالیت های مثبت اقتصادی است و اجرای آن به اصلاح روندی می انجامد که طی یکی دو دهه گذشته علی رغم تذکرات اقتصاددانان، به دلیل عدم وجود کارآیی مکانیزم قیمت گذاری دولت به خصوص در بخش یارانه های انرژی، هزینه های زیادی به جامعه تحمیل کرده است.
وی می افزاید: نخستین و بهترین گام باید این باشد که دولت آنچه را از این راه کسب می کند، به صورت درآمد خانوار بین افراد جامعه توزیع کند. از این لحاظ، بسته سیاستی مزبور در جهت افزایش کارآیی و راهکاری برای جلوگیری از کاهش درآمد اقشار کم درآمد عمل خواهد کرد.
این استاد دانشگاه در پاسخ به اینکه "برخی کارشناسان اقتصادی که موافق پرداخت نقدی یارانه ها یا به عبارت دیگر حذف یارانه ها هستند، معتقدند در شرایط موجود اجرای این طرح به صلاح نیست و باعث به وجود آمدن تورم شدید در سطح جامعه می شود."، خاطرنشان می کند: به هرحال، دولت دست به اجرای هر نوع سیاستی که بزند، آثار مثبت و منفی در پی دارد اما برخی سیاست های اقتصادی هستند که اگر اصلاح آن را به تأخیر بیندازیم، هزینه های آن مرتباً افزایش پیدا می کند.
وی می افزاید: در حال حاضر از آنجایی که ما از حیث درآمد ارزی در شرایط مناسبی قرار داریم، یکی از بهترین شرایطی است که دولت می تواند دست به اجرای چنین سیاست هایی بزند.
پژویان ادعای ایجاد تورم سنگین در اثر اجرای طرح تحول را نیز منوط به مجموعه سیاست های دولت می داند و می گوید: اگر دولت بتواند هزینه های خود را کنترل کند، هیچ الزامی نیست که چنین سیاستگذاری هایی که اصلاح نظام قیمت های حامل انرژی را دربردارد، یک جهش بالای قیمت را به دنبال داشته باشد.
وی همچنین در واکنش به اینکه عده ای اعتقاد دارند در شرایط فعلی ابزارهای لازم برای پرداخت یارانه ها مانند جامعه اطلاعاتی قوی که دهک های بالا و پایین جامعه را تشخیص دهد، وجود ندارد و لذا اجرای این طرح ممکن نیست، یادآور می شود: این یارانه، یارانه هدفمند نیست بلکه دولت این یارانه را به طور مساوری بین تمام افراد جامعه تقسیم می کند. اما همین مقدار یارانه ای که به طور مساوی اختصاص می یابد، برای یک خانواده فقیر اثر قابل توجهی دارد. در حالی که ممکن است یک خانواده ثروتمند حتی برای دریافت یارانه خود مراجعه نکند.
این کارشناس مسائل اقتصادی می افزاید: به هرحال وقتی یارانه برابر بین طبقه خیلی فقیر و خیلی ثروتمند توزیع شود، آشکار است که آثار مثبت آن برای یک خانواده فقیر بسیار بیشتر است و این در جهت بهبود توزیع درآمدها است.
وی در تشریح آثار مثبت این طرح، خانواده بسیار فقیری را مثال می زند که ماهیانه 200هزارتومان درآمد دارد و دراثر اجرای این طرح سهم یارانه ای معادل 30 هزارتومان(فرضی) در ماه به ازای هر عضو خانواده دریافت می کند.
به گفته پژویان چنین خانواده ای مصرف مستقیم بنزین ندارد و مصرف برق آن هم بسیار پایین است، بنابراین حتی در اثر افزایش قیمت سایر اقلام، مبلغی که دریافت می کند، بیش از افزایش قیمت هاست و به عبارت دیگر، این خانواده از فرآیند مجموعه این تغییرات، یک افزایش خالص درآمد خواهد داشت. |